Szkice krytyczne


Michał Piepiórka

Innego końca nie będzie? Szukając kresu transformacji w polskim kinie

Minęło trzydzieści lat od początku transformacji. Początku przyjętego umownie, bo w roku 1989 co prawda odbywały się posiedzenia Okrągłego Stołu i miały miejsce wybory, ale nie były one jeszcze w pełni demokratyczne, a prezydentem był Wojciech Jaruzelski. Przemiany gospodarcze rozpoczęły się natomiast jeszcze w głębokich latach 80. Jak widać, trudno jednoznacznie wskazać na punkt zero […]

Szkice krytyczne


Sebastian Smoliński

Czarny jak ja? Czarodziej z Harlemu i amerykańskość w polskim kinie transformacji

Toto, mam wrażenie, że nie jesteśmy już w Kansas. – Judy Garland, Czarnoksiężnik z Oz   Abraham Lincoln pojawia się w serialu Alternatywy 4 Stanisława Barei i w Czarodzieju z Harlemu Pawła Karpińskiego. W obu przypadkach bohater o takim imieniu i nazwisku to Afroamerykanin, który nie ma nic wspólnego z dziewiętnastowiecznym prezydentem Stanów Zjednoczonych. U […]

Wiersze


Łukasz Krajewski

Wiersze

Ekspertyza w kanciapie ekipy sprzątającej Czy mop to rozbrojony oszczep? Peruka nabita na kij zamiast prawdziwego skalpu? Loki na podłodze, od ściany do ściany, zmoczone, wyciśnięte, prawie jak jej własne. Ogarnia ją zmęczenie i wszystko wiruje: podłoga-stroboskop, kafelki plazmowe, lśniące kafelki, imperium jej twarzy, jedna osoba na parkiecie może czynić tłum. To ona, wcielenie dyskoteki, […]

Prozy i inne formy


Dawid Kornaga

Jan Paweł Frugo

Frugo pojawi się na rynku konsumenckim dopiero za pięć lat. Ale wisi już w powietrzu. Wskazuje na to wiele kapitalistycznych znaków w Wyborczej. Frugo, choć go jeszcze nie ma, smakuje i odurza, jakby było świętym Graalem. Przedostaje się do butelek z oranżadą, szczególnie upodabnia sobie wieśniackie etykiety, próbując je zawstydzić swoimi tłustymi, światowymi literkami. Wypełnia […]

Prozy i inne formy


Urszula Sieńkowska-Cioch

Pola A. – Pola B.

Pola A. naprawdę sądziła, że to miłość. Byli z Michałem parą jeszcze w ogólniaku. Spędzali ze sobą każde popołudnie. Zawsze u niej. Dzieliła pokój z młodszym bratem, który szybko stał się największym przyjacielem Michała. Jeżeli nie z nią, Pola A. mogła być pewna, że Michał jest gdzieś z Mariuszem. Zaczęli chodzić w trzeciej klasie. Razem […]

Wiersze


Kamil Błoch

Wiersze

jesteśmy artyści jesteśmy artyści z bluzgów wyrośli i kutasów rysowanych na tablicy szyb wybitych piłką do nogi i momentów gdy byliśmy ostatni wybierani do drużyny jesteśmy artyści wyrośli ze śmiechów do bólu brzucha i z godzin do późnej nocy spędzonych na podwórku jesteśmy artyści z kluczami u szyi i matkami co nas szukają po nocy […]

tek
sty

Polecamy


Potransformacyjny śmietnik kultury i historii, czyli Kapitał w słowach i obrazach Krzysztofa Jaworskiego i Wojciecha Wilczyka

Społeczno-polityczny wymiar twórczości autorów kojarzonych z ,,bruLionem” – jednym z najgłośniejszych czasopism literacko-kulturowych po przełomie roku 1989, początkowo nie był przedmiotem zainteresowania badaczy, skupionych głównie na kategoriach prywatności, intymności, przewartościowania kultury popularnej[1]. Pisano o ,,redukcji socjosfery” (Jarosław Klejnocki i Jerzy Sosnowski)[2], ,,poezji bez posłannictw i posłań” (Piotr Śliwiński)[3], podczas gdy ówcześni debiutanci odżegnywali się nie od […]

z archiwum
WAKATU:
filmy
wiersze

Paweł Kusiak

Wiersze

otwórz nowe pole tekstowe. baza strzelców została zaktualizowana. zakon zimuje u źródeł walut. prawo dworcowe. centralny dwór w hali pofabrycznej – zdejmij baner. poemat woła na pustyni nie? tak apel rozległy. a co drzesz mordę jako kamera? trailerem jestem. dzieci są ze skandowania. nośnik pontifex oddaje głos do studia a ja zabieram ci piwo gdy śpisz i jest puste miejsce przy stole ale ile kątów ma stół? zalegam z opłatą dla kolei państwowych. upłynnić ruch teraz w ruch: tyle o miłości

Natalia Malek

Wiersze

Pachniesz niemowlęciem, powiedział, i przejechał ręką po moim pośladku. Czytałam Adorno pod Elizabeth Bishop, żeby natknąć się na zdanie, które chciało bezgłośnie opuścić ciało: pozwól mi.

Robert Ryba Rybicki

Wiersze

Psiakrew!/ Kurwicy serca!/ Nerw kulszowy/ jak jasny gwint!/ Prawdziwy wilk/ wdarł sie na targ!/ FOR/ a tausend years/ zalozymy czasopismo/ KARRAMBA/ opublikujemy/ wywiady z pieskami i myszkami/ in dog language/ and mouse language/ pi pi pi/ hau hau/ KARRAMBA/ will be a last word/ on a planet/ plenty of plants/ language of plants/ language of bacterias/ BACTERIAN// najwyzszy/ stan umysłu/ to keine Ahnung// Professor von Absurd/ w kachloku wyobrazni/ wszystkie biblioteki spalił/ kamienne inskrypcje skruszył/ i z resztek zrobił/ piaskownice/ do której zaraczkował/ gaworzac radosnie/ na nosie kreciły się wskazowki zegara/ jak dziewczece wlosy…

Tomasz Dalasiński

Wiersze

Pierwsze czytanie Będziesz mówił językami kasjerek z Biedronek, mową budowlańców będziesz przeklinał życie i nim się zachwycał. Piskliwą leksyką nagłówków żurnali będziesz wołał z głębokości kryzysu i bessy. Z odmętów historii będziesz wydobywał nic ogromne i puste jak niebo nad krajem, w którym wciąż mieszkasz, chociaż już go masz za sobą. Będziesz rodził się w […]

Samantha Kitsch

Wiersze

kochani – całuję, gram z pogodą w okręty,/ wilki wyją, fontanny śmieją się i płaczą.// kochani, ktoś na pewno wygra mecz tenisowy –/ choć tak bardzo chciałbyś, żeby był remis.// nasz spis byłych kochanków i kochanek,/ nasz sen o niebyłych kochankach i kochankach:/ nigdy nie mów nigdy bo nigdy nie jest nigdy.// w nocy łóżko zrzuciło go – samo uniosło się,/ potem spadło mu na głowę:/ nigdy nie mów nigdy bo „nigdy” nigdy nie ma.// do widzenia. do widzimisię.

Michał Małysa

Wiersze

Były takie co się wyrwały/ tam gdzie kac obmacuje młode studentki/ dorodne wiejskie zdrowe mleczne/ dostały od matek na drogę kopa i garniec nalewki// Wieś wbija na miasto tam taksówkarz/ podkręca sarmacki wąs na widok cielęcinki/ nieopierzonej saraceńskiej/ z cycem i bicem godnymi córki rolasa// Z trzewiczków wystaje siano/ hajs który dał papa/ bo unia dała go papie/ i dzieci wyjdą na ludzi...

szkice

Jakub Gorecki

Pogłosy transformacji. Kilka uwag na marginesie Dzikiej rzeczy Rafała Księżyka

„To, co nielegalne, to, co czai się na obrzeżach, na granicy, jest w takim okresie transformacji bardzo silne, jest w centrum”. (Bogna Świątkowska w rozmowie z Maxem Cegielskim)[1] Przyglądając się rodzimym publikacjom ostatnich lat, nie powinno nikogo zdziwić stwierdzenie, że jednym z częstszych tematów, po który sięgają autorzy i autorki, są przekształcenia systemowe czasów transformacji. Po analizach […]

Maciej Topolski

Błędne. Próba przejścia

Ton skargi wznoszonej na widok pęknięcia, które w tym-samym rozpoczyna nową historię. Ten właśnie ton pobrzmiewa dla mnie w postawionym wcześniej pytaniu. Potwierdza on jeden fakt: zgoła dziecięcą potrzebę powtórzenia historii, której było się uczestnikiem. Niechęć do zauważenia zaszłej już straty i cicha pretensja do wszystkich tych, którzy tę stratę zdążyli zaakceptować. Oto, co czują błądzący w przejściu. Przerzucają kładkę nad poniesioną stratą, wierząc, że ciąg dalszy istnieje, a to, co utracone, daje się uobecnić. Przez powtórzenie. Rytuał.

Michał Łukaszuk

Ludzkie flaki po wielkim wybuchu

Dominika Dymińska jest jakby wyjęta z koszmarnego widu Doroty Masłowskiej, czyli świata przedstawionego jej najnowszej książki Kochanie, zabiłam nasze koty. Konsumuje daimsy, delektuje się sałatką z rukoli, żyje na Facebooku, obsesyjnie się odchudza, ćpa i oddaje się całonocnemu, coweekendowemu pijaństwu. Jednak nie jest tak jednowymiarowa, papierowa i umysłowo zgładzona jak jej bohaterki. Obdarzona wyostrzoną świadomościąi manifestująca swoją językową podmiotowość, jest niezauważonym przez Masłowską pęknięciem…

prozy i inne formy

Ola Wasilewska

Siema Izrael, kupo piachu

Czuję się jak redaktorzy Biblii, żaden z nich nie napisał, że to koniec, ale i tak powstały posłowia, setki końcowych przypisów, na co mi porządne zakończenia. I co tu przypisać czemu: Morza są martwe, morza są nazareckie, czerwone i śródziemne, a Jordanem spływają wody i mgły. Ale jakie tu są słowa do komentarzy: Języki Hulaulá, dzhidi i tacki to lokalni potentaci, liczeni w tysiącach. Na lotnisku wywiady, Mosady, zagrożenie w skali 1-6; potoczyłam mój rozbebeszony bagaż z szóstką naklejoną na każdą możliwą powierzchnię…

Joanna Lech

Żyzność

Myślałam o pistoletach, która na razie bezpiecznie leżały za paskiem spodni, ale już się zaczęły wysuwać, drgały, jakby się same odrywały od skóry. […] Wyobraziłam sobie, jak strzelam. I nagle powietrze całe wypełniło się krwią, kropelkami zawieszonymi szczelnie w niczym. Dopiero potem był krzyk, huk, smród prochu. I dopiero potem to wszystko wybuchło. Gdy się odwróciłam, rzeczywiście było po wszystkim: tydzień po tym, gdy zerwaliśmy, leżałeś pod stołem bardzo martwy ze swoją nowa dziewczyną. Krew, pióra, proch. I było biało…

Tomasz Dalasiński

Nieopowiadania

Kundera / Żydowskie miasteczko, 1986 Miałem iść, ale siedzę, nagrać wywiad z kolorem, najlepiej bez kluseczek. Wszystkiemu winien sołtys, bo wystrugał kubek (Strużycki, nie obrażaj się aby) z zakłóceń w telewizorze. I jak tu dalej ślinić firanki do porno? Ktoś pyta o godzinę, ktoś inny o miejsce – ustalenie pozycji w czasie i przestrzeni to […]

Joanna Łańcucka

Stara Słaboniowa i Spiekładuchy (fragment powieści)

Sklep w Capówce wyglądał jak i inne wiejskie sklepiki. Nieduży, nakryty skośnym dachem z blachy falistej, z okratowanymi dla bezpieczeństwa, dużymi oknami na froncie. Przed sklepem stała grupka mężczyzn popijających piwo z brązowych butelek. Widząc Słaboniową, jeden uchylił czapki, inny rzucił w jej stronę „Pochwalony”. Słaboniowa skinęła głową w ich stronę i weszła do sklepu. W środku stał Romaniuk i popijając piwo, gadał coś z cicha do nachylonego ku niemu Dominika, który słuchał go w wielkim skupieniu. Baby zaś, zebrane przy ladzie, plotkowały ze sklepową, kręcąc przy tym głowami lub potakując, zależnie od poruszanego tematu.

Wakat – kolektyw pracownic i pracowników słowa. Robimy pismo społeczno-literackie w tekstach i w życiu – na rzecz rewolucji ekofeministycznej i zmiany stosunków produkcji. Jesteśmy żywym numerem wykręconym obecnej władzy. Pozostajemy z Wami w sieci!

Wydawca: Staromiejski Dom Kultury | Rynek Starego Miasta 2 | 00-272 Warszawa | ISSN: 1896-6950 | Kontakt z redakcją: wakat@sdk.pl |