Szkice krytyczne


Michał Piepiórka

Innego końca nie będzie? Szukając kresu transformacji w polskim kinie

Minęło trzydzieści lat od początku transformacji. Początku przyjętego umownie, bo w roku 1989 co prawda odbywały się posiedzenia Okrągłego Stołu i miały miejsce wybory, ale nie były one jeszcze w pełni demokratyczne, a prezydentem był Wojciech Jaruzelski. Przemiany gospodarcze rozpoczęły się natomiast jeszcze w głębokich latach 80. Jak widać, trudno jednoznacznie wskazać na punkt zero […]

Szkice krytyczne


Sebastian Smoliński

Czarny jak ja? Czarodziej z Harlemu i amerykańskość w polskim kinie transformacji

Toto, mam wrażenie, że nie jesteśmy już w Kansas. – Judy Garland, Czarnoksiężnik z Oz   Abraham Lincoln pojawia się w serialu Alternatywy 4 Stanisława Barei i w Czarodzieju z Harlemu Pawła Karpińskiego. W obu przypadkach bohater o takim imieniu i nazwisku to Afroamerykanin, który nie ma nic wspólnego z dziewiętnastowiecznym prezydentem Stanów Zjednoczonych. U […]

Wiersze


Łukasz Krajewski

Wiersze

Ekspertyza w kanciapie ekipy sprzątającej Czy mop to rozbrojony oszczep? Peruka nabita na kij zamiast prawdziwego skalpu? Loki na podłodze, od ściany do ściany, zmoczone, wyciśnięte, prawie jak jej własne. Ogarnia ją zmęczenie i wszystko wiruje: podłoga-stroboskop, kafelki plazmowe, lśniące kafelki, imperium jej twarzy, jedna osoba na parkiecie może czynić tłum. To ona, wcielenie dyskoteki, […]

Prozy i inne formy


Dawid Kornaga

Jan Paweł Frugo

Frugo pojawi się na rynku konsumenckim dopiero za pięć lat. Ale wisi już w powietrzu. Wskazuje na to wiele kapitalistycznych znaków w Wyborczej. Frugo, choć go jeszcze nie ma, smakuje i odurza, jakby było świętym Graalem. Przedostaje się do butelek z oranżadą, szczególnie upodabnia sobie wieśniackie etykiety, próbując je zawstydzić swoimi tłustymi, światowymi literkami. Wypełnia […]

Prozy i inne formy


Urszula Sieńkowska-Cioch

Pola A. – Pola B.

Pola A. naprawdę sądziła, że to miłość. Byli z Michałem parą jeszcze w ogólniaku. Spędzali ze sobą każde popołudnie. Zawsze u niej. Dzieliła pokój z młodszym bratem, który szybko stał się największym przyjacielem Michała. Jeżeli nie z nią, Pola A. mogła być pewna, że Michał jest gdzieś z Mariuszem. Zaczęli chodzić w trzeciej klasie. Razem […]

Wiersze


Kamil Błoch

Wiersze

jesteśmy artyści jesteśmy artyści z bluzgów wyrośli i kutasów rysowanych na tablicy szyb wybitych piłką do nogi i momentów gdy byliśmy ostatni wybierani do drużyny jesteśmy artyści wyrośli ze śmiechów do bólu brzucha i z godzin do późnej nocy spędzonych na podwórku jesteśmy artyści z kluczami u szyi i matkami co nas szukają po nocy […]

tek
sty

Polecamy


Potransformacyjny śmietnik kultury i historii, czyli Kapitał w słowach i obrazach Krzysztofa Jaworskiego i Wojciecha Wilczyka

Społeczno-polityczny wymiar twórczości autorów kojarzonych z ,,bruLionem” – jednym z najgłośniejszych czasopism literacko-kulturowych po przełomie roku 1989, początkowo nie był przedmiotem zainteresowania badaczy, skupionych głównie na kategoriach prywatności, intymności, przewartościowania kultury popularnej[1]. Pisano o ,,redukcji socjosfery” (Jarosław Klejnocki i Jerzy Sosnowski)[2], ,,poezji bez posłannictw i posłań” (Piotr Śliwiński)[3], podczas gdy ówcześni debiutanci odżegnywali się nie od […]

z archiwum
WAKATU:
filmy
wiersze

Grzegorz Wróblewski

Piosenki

OSTATNIE TELESKOPY Nadchodzimy, idzie chwila, Spójrzcie w niebo, idzie chwila, Dzisiaj w nocy, o północy, Macie chwilę na laptopy, Na ostatnie teleskopy. Potem będzie zero sushi, Koniec mebli, jachtów, picia, Koniec łowów na delfiny, Misji, strzałów, koniec rajstop, Dzisiaj w nocy, o północy. Nadchodzimy, idzie chwila, Spójrzcie w niebo, idzie chwila, Dzisiaj w nocy, o […]

Ołeksij Czupa

Wiersze [Tryptyk ukraiński]

Pożegnaj się z ojczyzną./ Dopal ostatniego z czterdziestu/ dozwolonych przez cudze prawodawstwo papierosów,/ wyrzuć na śmietnik zmiętą paczkę,/ odprowadź wzrokiem w ostatnią podróż/ cyrylicę na opakowaniu,/ przekonującą cię, że palenie niby to zabija./ Wiedzieliby, co naprawdę zabija.

Paulina Dmitruk

Wiersze

***[1] Tylko rób tak żeby nie było dziecka tylko rób tak żeby nie było dziecka Andrzej Bursa skazanie to koncepcja przeciw zarżnięciu się w sobie na ubój w upadkach nagłych i bez ubezpieczenia rozpala bezsenne natręctwa obsesyjnie prowokując kompulsywne użycia stosowane sporadycznie bez wcześniejszej konsultacji wydzielanie doustnie i zabawnie po jak najszybszym stosunku przed przekąską […]

Julia Poziomecka

Wiersz

Slamy są seksistowskie/ jedyne co mogą/ zrobić,/ to dać nam 300 złotych/ teraz// Przyszliśmy po nasze 300 złotych/ dla pedała i/ molestowanej// Odszkodowania artystyczne/ za prześladowania...

Aleksandra Dańczyszyn

Wiersze

chcesz wiedzieć co u mnie? schudłam 50 kilo/ więc będzie ci łatwiej podnieść je na duchu o ile go nie zatarłeś/ prześlizgując się tak płytki po strukturze chodnika/ dni ustępują bez rozgłosu w połączonych naczyniach przelewa się tak przelewa/ od kiedy zaczęłam pracować sprzedawać na godziny chcesz znać aktualny kurs?/ mhm maturalny egzamin dojrzałości ten sam który oblałeś tak szczeniacko/ a przecież próbowałam ci pomóc/ mówisz że znasz sposób na życie i przebudzenie w innych wymiarach/ 90 60 90 za dużo? och pomyśl właśnie tyle trwa przeciętny film/ a już jutro polecę wyżej niż dreamliner o ile nie powieszę się na sznurku…

Anna Mochalska

Wiersze

masz czym oddychać, dziewczyno. ty też, chłopaku. przecież dzielimy się/ tym samym powietrzem, dzielimy się na części/ pierwsze, a potem znowu łączymy nasze, takie jakieś nietypowe,/ lęki lub fobie, które, tak jakoś nietypowo, odpowiadają/ sobie, bo kiedy pytasz mnie, czy mam do czegoś/ stuprocentową pewność, ja mówię, że co do ciebie oczywiście/ nie. i kiedy pytasz mnie, czy mam problemy, ja mówię –/ oczywiście tak. i kiedy pytasz mnie, czy mam problemy/ z kan-no-mushi, pozostaje mi patrzeć na ciebie…

szkice

Tomasz Kulesza

Poliamoria nie jest polityką!

Poliamoria nie niesie ze sobą żadnego nowego społeczeństwa. Poliamoria nie jest żadnym projektem odnowy moralnej, lewicowym (ani żadnym innym) pomysłem na nową etykę relacji w nowoczesnym społeczeństwie, wyższą formą związków, socjalizmem, liberalizmem, feminizmem. […] Poliamoria nie jest żadną wielką zmianą społeczeństwa, zmianą jego wartości etycznych, a tym bardziej projektem takiej zmiany. W ogóle nie wypowiada się o rzeczach innych niż relacje miłosne.

Edyta Jarząb

Strajkuj i daj głos!

W starożytności publiczne przemawianie było do­meną mężczyzn. Przemawiająca kobieta to zjawi­sko pomiędzy światami, to nie-kobieta, androgyn. Jej brzmienie drażni zebranych na forum. Antyczne teksty podkreślają nie tyle niedoskonałość treści wypowiadanych kobiecymi ustami, ile ich aku­styczną jakość. Kobiecy głos porównywany jest do odgłosów wydawanych przez zwierzęta, głów­nie krowy i psy, stanowi rodzaj zakłócenia i hałasu. Sztuka retoryki, wypowiadanie się w sprawach wielkiej wagi, wymaga posługiwania się „głębo­kim“, męskim głosem.

Aleksander Sławiński

Zdrowie publiczne, biowładza, koronasceptycy i antyszczepionkowcy

Żyjemy, a przynajmniej do niedawna żyliśmy w przekonaniu, że jedna rzecz się ludzkości niewątpliwie udała. Uciekliśmy od widma zarazy, która prześladowała naszych przodków od najdawniejszych czasów. Nasze dzieci niemal nie umierają przy narodzinach, nasza kranówka jest czysta, a uściski i pocałunki bezpieczne. Wystarczy zastosować się do kilku prostych zaleceń. Co jakiś czas pojawiał się film […]

prozy i inne formy

Dawid Kornaga

Kapsuła

Siedzę w kapsule. Muszę w niej siedzieć, żeby odliczyło mi przepracowany czas. Choć faktycznie nic nie robię, ponieważ nie mogę. Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o zapobieganiu zbędności ekonomicznej jednostek biologicznych rodzaju ludzkiego, zarejestrowany i działający podmiot gospodarczy musi tak rozdzielić pracę wśród swoich pracowników, by każdy z nich mógł osiągnąć per pięć dni roboczych pułap dwudziestu przepracowanych godzin. Pozostałe dwadzieścia, po spełnieniu przeróżnych klauzuli uznaniowych, są dotowane z budżetu wyrównawczego [...]

Przemysław Owczarek

Sucza picz

Kiedy objął jej piersi, czując we wnętrzach dłoni twarde, złaknione sutki, przyspieszyła. Nagle włosy zjeżyły mu się na głowie, a zimne smagnięcie przemknęło wzdłuż kręgosłupa i niemalże zmroziło stopy. Ciało Małgorzaty zaczęło się rozmazywać. Twarz wydłużyła się w pysk, a ramiona cofnęły, zdeformowały i porosły sierścią. Trysnął nasieniem i zasłonił twarz. Zawył, gdy kły przebiły mu nadgarstek. To był skowyt bólu i ekstazy. Zeskoczyła z jego lędźwi. Kto? Ona. Wilk? …Ołak? Zakrył twarz śpiworem. Leżał sztywny, bezradny jak odłupany konar i nie mógł otworzyć oczu. Drżał nagi i gotowy do rozszarpania. Odeszła. Rozpłakał się.

Michał Krawiel

Inglisz samer rejn (fragmenty)

Znajdzie mnie policja, a ja nic nie będę im mówił. Udawał będę niemowę i nauczą mnie angielskiego od podstaw. Dostanę obywatelstwo. Pójdę na jakieś fajne studia, bo jako człowiek wyrwany z takiej sytuacji będę mógł liczyć na pomoc Jej Królewskiej Mości. Tak będzie najlepiej. Mogę też po prostu siedzieć tu do czasu, aż umrę. Dzieciaki będą robiły sobie ze mną zdjęcia. Jak ze starym drzewem. Wycieczki przepalonych dzieciaków będą mnie odwiedzać jak mistyka.

Krzysztof Sztafa

Jak zniszczyć kapitalizm

Jest niedziela, dochodzi północ: śmierdzisz. Na myśl o nadchodzącym poniedziałku chciałbyś wysłać do siebie SMS-a o treści „pomagam”. * Co tam? Oprócz gałązek, sznureczków, wiązań. Zdejmij kurtkę, powieś ją w magazynku. Pamiętasz, jak dzieliliśmy mieszkanie? Oprócz pieniążka, szybki. I jeszcze: czy promocje łączą się ze sobą? Jeśli ich wypadkowa wartość przekracza czterdzieści lub więcej procent […]

Wakat – kolektyw pracownic i pracowników słowa. Robimy pismo społeczno-literackie w tekstach i w życiu – na rzecz rewolucji ekofeministycznej i zmiany stosunków produkcji. Jesteśmy żywym numerem wykręconym obecnej władzy. Pozostajemy z Wami w sieci!

Wydawca: Staromiejski Dom Kultury | Rynek Starego Miasta 2 | 00-272 Warszawa | ISSN: 1896-6950 | Kontakt z redakcją: wakat@sdk.pl |