Gdy Rorty zaczyna wątpić w istnienie powszechnej sprawiedliwości, w istnienie prawa moralnego, które obejmie każdego, które każdego ochroni, dotyka problemu, jaki w obrębie owych praw ludzkich stanowi wykluczanie innych bytów, gatunków, innych istnień. Spróbujmy odpowiedzieć na jego pytanie: „czy możemy zastąpić pojęcie sprawiedliwości pojęciem lojalności, wobec owej grupy, na przykład czyichś rodaków, gatunku ludzkiego, lub wszelkich istot żyjących?” I jak szeroka ma być ta wspólnota w obrębie jednego kraju, jakim jest Polska? Na tej politycznie oranej ziemi mieszkają przecież miliony innych gatunków, ale tylko jeden ma szczególny status; wyznacza porządek prawny i obsadza role. Tylko jeden uznany jest za odrębny i wyjątkowy. Chroniony tym, co nazywa własną moralnością, chroniony podwójnie jako człowiek i Polak. Ale granice moralności to granice lojalności – wobec rodzin, plemion, państw, narodów, gatunków. Poza tą lojalnością każde prawo zawsze można zawiesić; każdy może stać się uchodźcą lub terrorystą, którego wspólnota zapragnie unicestwić. I nieważne, jak szeroko zakreślimy ten promień działania praw obowiązujących wspólnotę, zawsze znajdzie się ktoś, kto spod tego prawa będzie wyjęty, nie zmieści się w tym kraju, gdzie lojalnością jest polskie-ludzkie. Czy prawa człowieka i prawa zwierząt muszą być pochodnymi odrębnych więzi lojalnościowych? Czy gatunkowizm nie jest równie poważnym problemem jak szowinizm narodowy? Przecież „przede wszystkim, należy najpierw uznać istotę jako nie-ludzką, aby następnie móc ją bezkarnie maltretować lub uśmiercić. Albowiem tylko człowiek zasługuje na godność i odpowiedni szacunek”…
Zapraszamy na otwarte seminarium „Wakatu” wokół przygotowywanego 3(30)/2015 numeru: „bioPolska”, do którego Call for Papers przeczytać można na stronie: https://www.facebook.com/events/1685206178379448/
Spotkanie poprowadzą Anna Barcz, Michał Czaja i Ola Wasilewska
Proponowane lektury:
– R. Rorty, „Sprawiedliwość jako szersza lojalność”, [w:] „Filozofia jako polityka kulturalna”, Czytelnik, Warszawa 2009
– D. Gzyra, „Cudzoziemiec bez własnej ziemi”, „Dziennik Opinii” 17.09.2015,
– M. Radomska, „Od Feminizmu do Gatunkowizmu, czyli jak się stajemy i jak współpracujemy…”,
– G. Agamben, „Obóz jako biopolityczny paradygmat nowoczesności”, [w:] „Homo sacer”, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008
Skany lektur udostępniamy zainteresowanym uczestnikom seminarium po kontakcie mailowym: wakat.online@gmail.com
Spotykamy się:
29 października
godz. 18.00
Instytut Badań Literackich PAN
Pałac Staszica
ul. Nowy Świat 72
Warszawa
Sala: 144
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Aktualności