Laboratorium Animal Studies —Trzecia Kultura przy Wydziale Filologicznym UŚ oraz Zakład Historii Literatury Rosyjskiej, Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ serdecznie zapraszają do udziału w II Międzynarodowej Interdyscyplinarnej Konferencji Naukowej z cyklu „Człowiek — Inny/Obcy Byt” zatytułowanej ZWIERZĘ / JĘZYK / EMOCJE (21–22 września 2015)

Konferencja będzie poświęcona omówieniu dwóch aspektów tematu, tj. na poziomie treści, problematyki i przedmiotu studiów nad zwierzętami oraz na poziomie ujęcia teoretycznego i metodologicznego (jakiej metodologii / idiolektu potrzebuje ta nowa dyscyplina?). Jak pisać o zwierzętach? Zwłaszcza o zwierzęcej śmierci i cierpieniu? Naukowo czy empatycznie? To ostatnie pytanie (Doroty Krawczyńskiej) dotyczy stanowiska badaczy wobec Zagłady, ale jest ono zasadne i w odniesieniu do „genocydu zwierząt” (Jacques Derrida). Racjonalnie czy emocjonalnie? W jakim stopniu rozumnie, a w jakim duchowo? Z dystansem czy z zaangażowaniem (ideologicznym, religijnym, światopoglądowym, moralnym, emocjonalnym)? Antropo- / homocentrycznie czy zoo- / biocentrycznie? Czy tak można postawić pytanie, sprowadzając zagadnienie „sztuki pisania o zwierzętach” do binarnego dylematu: tertium non datur? Dylemat „jak pisać o zwierzętach?” zwykle pojawia się wszędzie tam, gdzie rozważania dotykają niełatwych z punktu widzenia bioetyki zielonej zagadnień, a „etyka — twierdzi Bożena Żejmo — powinna być emocjonalna”. Jak przedstawiciele nauk empirycznych piszą o zwierzętach, a jak powinni podejmować ten temat humaniści, aby ich rozważania nie były pozbawione implikacji literaturoznawczych, językoznawczych czy filozoficznych?

Opis merytoryczny konferencji „Zwierzę / Język / Emocje”

Proponujemy temat konferencji rozwinąć w dwóch ujęciach:

1. Sztuka pisania o zwierzętach, czyli aspekt teoretyczno-metodologiczny

– Jak pisać o zwierzętach? Jakiej metodologii / jakiego stylu potrzebują animal studies?
– Czym jest ekokrytyka? Dyscypliną czy metodą badawczą?
– Czy polska humanistyka porzuciła mit badacza jako obiektywnego podmiotu? Jak (nie)pisać, żeby (nie)prowokować adwersarzy Human Animal Studies?
– Jakie emocje wywołują w Polsce oraz w innych krajach HAS? Dlaczego studia nad zwierzętami są w Polsce traktowane sceptycznie, prześmiewczo i niepoważnie? Gdzie tkwi przyczyna, dla której studia
1te wywołują niezdrowe i niesmaczne skojarzenia w kręgach (poza)naukowych? – Czy przyczyna, dla której studia te są narażone na krytykę oponentów, leży po stronie przedmiotu badań czy — badaczy piszących o zwierzętach z zacietrzewieniem i manifestowaniem własnych predylekcji etycznych?
– Czy można w sposób neutralny wydobywać ukryty sens w dziele literackim z perspektywy Animal Studies? Czy literaturoznawca może traktować utwory literackie jako pretekst/ materiał/ przykład do analiz i interpretacji w badaniach interdyscyplinarnych? Czy można porzucić metaforyzowanie/ symbolizowanie/ alegoryzowanie zwierząt w literaturze i sztuce?
– Czy pozostałe dyscypliny humanistyczne, nauki społeczne (np. filozofia, socjologia) lub nauki przyrodnicze/ empiryczne również mają swoje ograniczenia w tym zakresie?
– Czy nauki społeczne są pozbawione emocji? Jaki wpływ mają emocje badacza na wartość pisanych przezeń prac o zwierzętach? (np. O okrucieństwie Mariana Zdziechowskiego, Wieczna Treblinka Charlesa Pettersona i in.)
– Jak/ czy emocje pisarza kształtują obraz świata przedstawionego (obrazy zwierząt) w dziele literackim (J. Coetzee, O. Tokarczuk).
– Jak napięcie emocjonalne/ pasja/ ekscytacja badawcza wpływa na kształt prac naukowych (negatywnie czy pozytywnie)?
– Czy zoolodzy/ biolodzy/ weterynarze mogą pisać o zwierzętach emocjonalnie i z zaangażowaniem? Jak biolodzy piszą o zwierzętach? (np. Bernd Heinrich). – Czy lekarze weterynarii (np. deontologia weterynaryjna) ekscytują się przedmiotem badań? W jaki sposób zaangażowanie emocjonalne wpływa na wyniki/ stan/ opis badań?
– Dlaczego krytykujemy antropomorfizowanie zwierząt, skoro zwierzęta w kontakcie z człowiekiem go zoomorfizują?

2. Zwierzęta ukazane w sztuce rozumianej szeroko (np. malarstwo, sztuka pisarska, filmowa, a nawet sztuka prowadzenia dyskursu naukowego). Proponujemy następujące zagadnienia:

– Biokomunikacja (międzygatunkowa, wewnątrzgatunkowa);
– Zoosemiotyka / biosemiotyka / ekosemiotyka;
– „Język(i)” zwierząt;
– Wyrażanie emocji w świecie zwierząt i na płaszczyźnie człowiek–zwierzę;
– Porozumienie między- i wewnątrzgatunkowe na poziomie emocjonalnym/ uczuciowym;
– Języki i emocje zwierząt w nauce, literaturze, filmie, sztuce itd.
– Jak poszczególne dziedziny sztuki i kultury wyrażają „język(i)” zwierząt? – Jakie emocje zwierzęta budzą w ludziach? Jakie emocje w zwierzętach budzą ludzie?
– Języki i emocje zwierząt, o których mowa w dziełach sztuki;
– Sztuka wobec podmiotowości zwierząt;
– Jak poszczególne dziedziny sztuki ukazują „język” zwierząt;
– Zwierzę w dyskursie publicznym/ politycznym/ kulturowym/ publicystycznym; Język gatunk(ow)izmu/ szowinizmu gatunkowego;

Lista zagadnień, które można poruszyć, jest obszerna. Zadajemy (podajemy) tylko pytania (problemy) przykładowe, licząc na to, że osoby zainteresowane udziałem w naszej konferencji — literaturoznawcy i językoznawcy, historycy, filozofowie, kulturoznawcy, etnolodzy, etolodzy, psycholodzy, weterynarze, biolodzy — wzbogacą zestaw zagadnień o swoje propozycje.

Prosimy o zapoznanie się ze szczegółowym opisem merytorycznym konferencji i wysyłanie zgłoszeń (z abstraktem 1/3 s.) do 15 czerwca 2015 r. na adres: konferencja.zje@gmail.com

Potwierdzimy przyjęcie zgłoszenia do 31 lipca br. Pobieramy opłatę konferencyjną w wysokości 400 zł oraz zapewniamy publikację referatów dopuszczonych do druku przez redaktorów naukowych i recenzentów. Numer konta, na które należy wpłacać pieniądze, jak i pozostałe informacje (noclegi, wyżywienie), wyślemy konkretnym osobom po przyjęciu zgłoszenia.
Języki konferencji: polski, rosyjski.

Komitet Organizacyjny:
Przewodnicząca: dr hab. Justyna Tymieniecka (Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ, kierownik LAS)
Z-ca przewodniczącej: dr hab. Marzena Kubisz (Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych UŚ, LAS)
Sekretarz: dr Justyna Pisarska (IFW UŚ)
Członkowie: lic. Anna Starzyczny (IFW UŚ), lic. Aneta Wójcik (IFW UŚ)

Centrum Dydaktyczno-Naukowe Neofilologii 41-200 Sosnowiec, ul. S. Grota-Roweckiego 5
Partner: Klub Myśli Ekologicznej Patronat: miesięcznik „Dzikie Życie”